Góry Krucze.

14 kwietnia 2012

Góry Krucze (cz. Vraní hory, niem. Rabengebirge) – zachodnia część Gór Kamiennych, należących do Sudetów Środkowych. Od zachodu i północnego zachodu graniczą z Bramą Lubawską i Karkonoszami, od północnego wschodu z pasmem Czarnego Lasu, od wschodu z Kotliną Krzeszowską i Zaworami, od południa z czeską częścią Gór Stołowych (Broumovská vrchovina). Grzbietem południowej części Gór Kruczych biegnie granica polsko-czeska. (Wikipedia)

Był to pierwszy wiosenny wypad w góry. Taki już bez śniegu i błota. Środkowe Sudety to w sumie dość bliski a jednocześnie nieznany kawałek gór. Ledwie niecałe 3 godziny jazdy samochodem a świat jakby inny. Najpierw nieco przygnębiający Wałbrzych a potem wioski zapomniane przez "centralę". I masa pozostałości po dawnej świetności. To resztki kolei, to zrujnowany kościół. A góry też nieczęsto odwiedzane, gdzieś na końcu, ledwie przed granicą, niewysokie i niewybitne.

Wycieczkę zaczęliśmy i skończyliśmy na rynku w Chełmsku Śląskim. Miejscowość zapuszczona, miejscami mocno zaniedbana a mimo to błyszcząca kilkoma perełkami. Dalej drogą w kierunku Lubawki a potem przez rezerwat Krucze Skały na grzbiet Gór Kruczych. Zejście do Okrzeszyna, z którego drogą do Uniemyśla a potem lekko zahaczając o Zawory powrót do Chełmska.


Rezerwat "Kruczy Kamień".
 "Kruczy Kamień" - Rezerwat został utworzony w 1954 roku, Zarządzeniem Ministra Leśnictwa. Jest to rezerwat geologiczno-florystyczny o powierzchni 10,21 ha, utworzony w celu zachowania ze względów naukowych, dydaktycznych i społecznych w stanie niezmienionym wzniesienia skalnego przedstawiającego ciekawą formę intruzji trachitu (porfiru) w skały osadowe powodującej metamorfizm kontaktowy. Ochroną rezerwatową objęta jest partia szczytowa góry Krucza Skała z jej południowym zboczem opadającym bardzo stromo kilkudziesięciometrowym urwiskiem do Kruczej Doliny (Doliny potoku Raby).
(Wikipedia)
"Umocnienia" po czeskiej stronie granicy, w samym środku gór. Nie wiem co o tym sądzić.

Wreszcie wiosna!
Neogotycki kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Okrzeszynie.
 Okrzeszyn (niem. Albendorf) – wieś w Polsce, położona (...) w tzw. Worku Okrzeszyńskim, nad rzeką Szkło, przy granicy polsko-czeskiej (...) Okrzeszyn został założony prawdopodobnie przez Czechów w XI wieku. Pod koniec XIII w. jako własność księstwa świdnickiego, został podarowany cystersom z Krzeszowa i pozostawał w ich posiadaniu aż do 1810 roku. W wiekach XVII i XVIII w miejscowości rozwijało się tkactwo i obróbka kamieni. W XIX w. w Okrzeszynie znajdowała się kopalnia węgla kamiennego; w miejscowości funkcjonowała wówczas gorzelnia i browar. Upadek Okrzeszyna nastąpił po 1945 roku, kiedy zamknięto przejście graniczne, utrudniając tym samym ruch turystyczny.
Od 1947 r. teren w pobliżu Okrzeszyna był obiektem poszukiwań rud uranu. Kopalnia uranu Okrzeszyn, mimo pewnego zaawansowania w budowie, nigdy jednak nie podjęła wydobycia... (Wikipedia)

Ruiny renesansowo-barokowego kościoła Św. Michała Archanioła w Uniemyślu.
Uniemyśl (przed 1945 niem. Berthelsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kamiennogórskim, w gminie Lubawka, nad potokiem Szkło, na granicy Gór Kruczych i Zaworów.
Wieś lokowana w 1367 r. Znajdują się tu ruiny kościoła z XVIII w. (spłonął w 1973 r.) oraz drewniano-murowany, przysłupowy budynek dawnej karczmy z końca XVIII w. Niszczejącą karczmę kupił w 2008 r. Klub Przyrodników, planujący zorganizowanie tutaj stacji terenowej, prowadzącej działania z zakresu ochrony przyrody na obszarze Sudetów i Dolnego Śląska oraz edukacji przyrodniczej skierowanej zwłaszcza do dzieci i młodzieży. (Wikipedia)

"Dwunastu Apostołów". Domy tkaczy w Chełmsku Śląskim.
Chełmsko Śląskie (przed 1945 niem. Schömberg) - wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kamiennogórskim, w gminie Lubawka. Położona nad rzeką Zadrną, w południowym krańcu Kotliny Krzeszowskiej, pomiędzy Górami Kruczymi a Zaworami. (...)

Prawdopodobnie na terenie Chełmska Śląskiego istniała w średniowieczu osada, z której pozostały ślady w postaci grodziska. Niektóre źródła podają datę lokacji przez Czechów w roku 1214, prawdopodobnie przez kasztelana z Upy - Laurentego, ale pierwsza pewna wzmianka o mieście pochodzi z 1289 r. Miasteczko pełniło rolę lokalnego ośrodka administracyjno-usługowego w tej części księstwa świdnickiego. Chełmsko było prywatną własnością Jeriko de Ysinburga i jego siostrzeńca Presecha de Gutinsteyna. W 1343 r. miasto zostało sprzedane opatowi cystersów Mikołajowi II z pobliskiego Krzeszowa i Konradowi z Czernicy. Konrad wraz żoną władali majątkiem dożywotnio, a po ich śmierci Chełmsko Śląskie stało się własnością klasztoru aż do kasaty zakonu w 1810 r.
W 1352 roku wspomina się o istnieniu w mieście prawa do wyższego i niższego sądownictwa. Miasto posiadało również prawa górnicze, ale nic nie wiadomo o ich wykorzystaniu. Miasto, od 1392 przynależące do korony czeskiej, szybko się rozwijało pod zarządem cystersów.
W 1426 r. zostało zniszczone w czasie wojen husyckich. Od XVI w. rozwija się ponownie jako ośrodek sukiennictwa i płóciennictwa oraz handlu ich wyrobami. Na krótko rozwój został przerwany w 1567 przez pożar. W XVII w. doszło do starć na tle religijnymi między protestantami a katolikami. 29 grudnia 1620 r. u wjazdu do Chełmska chłopi zastrzelili opata M. Clavego. W ramach represji miasto straciło prawa miejskie. Ogromny pożar w 1629 r. zniszczył prawie połowę domostw (około 60 na blisko 120).
W 2. poł XVII w. miasto ożywiło się dzięki tkactwu chałupniczemu, którego produkty były sprzedawane w całej Europie, a nawet w Ameryce. W tym okresie powstały mieszczańskie kamienice w rynku oraz zespoły drewnianych domów ("Dwunastu Apostołów" i "Siedmiu Braci") przy drogach wyjazdowych. W 1793 r. doszło do buntu tkaczy sprowokowanych przez kupców kamiennogórskich. Na wieść o zamieszkach w Chełmsku doszło do starć w Lubawce, Kamiennej Górze, a nawet w dość odległym Bolkowie. Bunt rozprzestrzenił się na obszar całych Sudetów Środkowych i Pogórza. Dopiero po interwencji władz został przywrócony spokój. Rozwój tkactwa mechanicznego doprowadził do upadku tradycyjnych rzemieślników. Około połowy XIX w. miasto podupada i daje się zauważyć odpływ ludności. Sytuację pogarszają kolejne pożary w 1829 i 1848 r. Po nieurodzajnych latach dochodzi do zamieszek na tle głodowym. Władze chcąc poprawić sytuację tkaczy rozpoczynają budowę dróg, dając zatrudnienie głodującym tkaczom (tzw. "drogi głodu"). Pewne ożywienie nastąpiło pod koniec XIX w., kiedy to powstały pierwsze tkalnie mechaniczne. W 1887 uruchomiono szkołę tkacką. W 1896 r. doprowadzono z Kamiennej Góry prywatną linię kolejową, którą to w 1899 przedłużono do Okrzeszyn. Budowa kolei wpłynęła aktywizująco na rozwój przemysłu i miasteczka, w tym czasie mieszkańcy mogli już korzystać z elektryczności i wodociągówW XIX w. i w 1. poł. XX w. zaczęła się rozwijać turystyka. Od lat 80-tych XIX w. Chełmsko Śląskie stało się popularnym letniskiem, działało kilka gospód i hotelików, a miasteczko cieszyło się sławą pięknie położonej, malowniczej miejscowości. Ruch turystyczny był dość znaczny, gdyż Chełmsko leżało na uczęszczanej trasie pomiędzy Kamienną Górą, Krzeszowem i czeskim Adršpachem. (Wikipedia)

Komentarze

Zobacz także

Kolonia robotnicza w Rudzie.

Dominikowo czyli rozprawa chodzieska.