Bardejów - krótka wizytacja.
Niedziela, 21 lutego 2010.
Bardejów, byłem tu jeszcze w ubiegłym stuleciu. Moja pierwsza, zagraniczna wycieczka, odbyta zaraz po tym jak nam władze dały do rąk paszporty to był właśnie Bardejów i okolice. Po niemal 18 latach wróciłem. Niemal wszystko inne: kiedyś lato dziś zima, kiedyś na własnych nogach dziś samochodem, kiedyś samotnie dziś z rodziną, kiedyś za korony dziś za euro... Ale rynek jaki był taki jest dalej. Po prostu piękny.
Zwiedziliśmy stare miasto, obeszliśmy kordon miejskich murów i baszt, zwiedziliśmy muzeum ikon, coś zjedliśmy w małej knajpce. Miejmy nadzieję że nie będę musiał czekać do następnej wizyty w Bardejowie kolejnych kilkunastu lat...
"Pierwsza wzmianka o Bardejowie pochodzi z 1241 r.
W 1247 r. w osadzie Terra Bartfa był już klasztor Cystersów i kościół św. Idziego, a w 1376 r. przyznano jej przywileje wolnego miasta królewskiego.
W tym czasie, dzięki położeniu przy szlakach czarnomorskich, miasto stało się jednym z najpotężniejszych ośrodków Górnych Węgier.
Szczyt potęgi Bardejowa, zwanego wtedy Bártfa lub Bartfeld, przypada na XV stulecie, kiedy królowie, również polscy, udzielali mu licznych przywilejów, a w mieście kwitł handel i rzemiosło.
Bogactwo i stabilizacja zaowocowały wielkimi inwestycjami budowlanymi, do których należał kościół parafialny św. Idziego, ratusz, gimnazjum humanistyczne, a także rozbudowa murów miejskich w solidny system fortyfikacji, bodaj najdoskonalszy na obszarze Górnych Węgier.
XVI w. był dla Bardejowa okresem wyjątkowego rozkwitu wartości duchowych, na co wielki wpływ miała reformacja.
Mieszkaniec Bardejowa Leonard Stöckel w 1549 r., a więc zaledwie w 20 lat po ukazaniu się Wielkiego katechizmu Marcina Lutra, opracował główne zasady luteranizmu dla miast wschodniosłowackich (Confessio Pentapolitana), wydane w 1560 r. w trzech językach – niemieckim, węgierskim i po łacinie.
Był także rektorem bardejowskiego gimnazjum i organizatorem szkolnego teatru, przedstawiającego misteria religijne – pierwsze formy teatralne na Słowacji. Biblioteka parafialna została udostępniona do użytku społecznego, stając się pierwszą na Węgrzech biblioteką publiczną.
W mieście działały dwie drukarnie – w jednej z nich, kierowanej przez Davida Gutgesella, w 1581 r. wydano przekład katechizmu Lutra. W XVI w. Bardejów wchodził w skład Pentopolis – związku pięciu miast wschodniosłowackich (poza Bardejowem także Koszyce, Lewocza, Preszów i Sabinów).
W XVI w. złoty wiek miasta zaczął dobiegać końca, co jednak nie przeszkodziło w rozkwicie kulturalnym. Przyczyniła się do niego reformacja, która znalazła zwolenników wśród wielu mieszczan. Rozpoczęła działalność miejska szkoła, w której wykładał uczeń Lutra, Leonard Stöckel, a także drukarnia, z której wyszło wydanie Katechizmu Lutra. Upadek Bardejowa w XVII stuleciu spowodowały te same czynniki, które przyniosły niegdyś upadek całego regionu, a więc utrata znaczenia lądowych szlaków handlowych, zagrożenie tureckie oraz wojny i powstania antyhabsburskie."
za www.przewodnik.onet.pl
Bardejów, byłem tu jeszcze w ubiegłym stuleciu. Moja pierwsza, zagraniczna wycieczka, odbyta zaraz po tym jak nam władze dały do rąk paszporty to był właśnie Bardejów i okolice. Po niemal 18 latach wróciłem. Niemal wszystko inne: kiedyś lato dziś zima, kiedyś na własnych nogach dziś samochodem, kiedyś samotnie dziś z rodziną, kiedyś za korony dziś za euro... Ale rynek jaki był taki jest dalej. Po prostu piękny.
Zwiedziliśmy stare miasto, obeszliśmy kordon miejskich murów i baszt, zwiedziliśmy muzeum ikon, coś zjedliśmy w małej knajpce. Miejmy nadzieję że nie będę musiał czekać do następnej wizyty w Bardejowie kolejnych kilkunastu lat...
"Pierwsza wzmianka o Bardejowie pochodzi z 1241 r.
W 1247 r. w osadzie Terra Bartfa był już klasztor Cystersów i kościół św. Idziego, a w 1376 r. przyznano jej przywileje wolnego miasta królewskiego.
W tym czasie, dzięki położeniu przy szlakach czarnomorskich, miasto stało się jednym z najpotężniejszych ośrodków Górnych Węgier.
Szczyt potęgi Bardejowa, zwanego wtedy Bártfa lub Bartfeld, przypada na XV stulecie, kiedy królowie, również polscy, udzielali mu licznych przywilejów, a w mieście kwitł handel i rzemiosło.
Bogactwo i stabilizacja zaowocowały wielkimi inwestycjami budowlanymi, do których należał kościół parafialny św. Idziego, ratusz, gimnazjum humanistyczne, a także rozbudowa murów miejskich w solidny system fortyfikacji, bodaj najdoskonalszy na obszarze Górnych Węgier.
XVI w. był dla Bardejowa okresem wyjątkowego rozkwitu wartości duchowych, na co wielki wpływ miała reformacja.
Mieszkaniec Bardejowa Leonard Stöckel w 1549 r., a więc zaledwie w 20 lat po ukazaniu się Wielkiego katechizmu Marcina Lutra, opracował główne zasady luteranizmu dla miast wschodniosłowackich (Confessio Pentapolitana), wydane w 1560 r. w trzech językach – niemieckim, węgierskim i po łacinie.
Był także rektorem bardejowskiego gimnazjum i organizatorem szkolnego teatru, przedstawiającego misteria religijne – pierwsze formy teatralne na Słowacji. Biblioteka parafialna została udostępniona do użytku społecznego, stając się pierwszą na Węgrzech biblioteką publiczną.
W mieście działały dwie drukarnie – w jednej z nich, kierowanej przez Davida Gutgesella, w 1581 r. wydano przekład katechizmu Lutra. W XVI w. Bardejów wchodził w skład Pentopolis – związku pięciu miast wschodniosłowackich (poza Bardejowem także Koszyce, Lewocza, Preszów i Sabinów).
W XVI w. złoty wiek miasta zaczął dobiegać końca, co jednak nie przeszkodziło w rozkwicie kulturalnym. Przyczyniła się do niego reformacja, która znalazła zwolenników wśród wielu mieszczan. Rozpoczęła działalność miejska szkoła, w której wykładał uczeń Lutra, Leonard Stöckel, a także drukarnia, z której wyszło wydanie Katechizmu Lutra. Upadek Bardejowa w XVII stuleciu spowodowały te same czynniki, które przyniosły niegdyś upadek całego regionu, a więc utrata znaczenia lądowych szlaków handlowych, zagrożenie tureckie oraz wojny i powstania antyhabsburskie."
za www.przewodnik.onet.pl
Komentarze
Prześlij komentarz
Wpisz swój komentarz...